BBC-ის რუსული რედაქცია უკრაინის პრეზიდენტის აპარატის მრჩევლის, ალექსეი არესტოვიჩის გადადგომას ვრცელ სტატიას უძღვნის, რომელსაც სრულად გთავაზობთ:
“ უკრაინის პრეზიდენტის აპარატის მრჩეველმა ალექსეი არესტოვიჩმა განაცხადა, რომ თანამდებობიდან გადადგომის შესახებ განცხადება დაწერა.
„მინდა მივიღო ცივილიზებული ქცევის მაგალითი: ფუნდამენტური შეცდომა ნიშნავს გადადგომას“, – განმარტა არესტოვიჩმა თავისი გადაწყვეტილება.
“ბოლოს რომ წავედი, თვენახევრის შემდეგ დაიწყო ომი. ვნახოთ ამჯერად რა იქნება”, – დასძინა მან პოსტის კომენტარებში.
BBC-ის წყაროები პრეზიდენტის ადმინისტრაციაში ადასტურებენ, რომ განაცხადი დაკმაყოფილდება.
გადადგომა უკავშირდება არესტოვიჩის გადაუმოწმებელ განცხადებას დნიპროში საცხოვრებელ კორპუსზე რუსული რაკეტის დარტყმის გარემოებების შესახებ.
სკანდალი
14 იანვრის საღამოს, ალექსეი არესტოვიჩმა, Feigin Live YouTube არხის ეთერში განაცხადა, რომ რაკეტა, რომელმაც დნეპერში სახლის ნაწილი გაანადგურა, უკრაინის საჰაერო თავდაცვის ძალებმა ჩამოაგდეს, მაღალსართულიან შენობას დაეცა და აფეთქდა.
ეს ინფორმაცია მაშინვე რუსულმა მედიამ გაავრცელა. როგორც უკრაინაში ბევრს მიაჩნია, ამ ნაჩქარევმა განცხადებამ რუსული პროპაგანდის ინტერესებს შეუწყო ხელი.
ვლადიმერ პუტინის პრესმდივანმა დიმიტრი პესკოვმაც კი მოიხსენია არესტოვიჩის სიტყვები დნიპროში შექმნილი ვითარების კომენტირებისას.
უკრაინის შეიარაღებული ძალების საჰაერო ძალების სარდლობამ სწრაფად უარყო არესტოვიჩის სიტყვები და თქვა, რომ უკრაინელ სამხედროებს არ გააჩნდათ საშუალება, რომლითაც X-22 რაკეტების ჩამოგდება შეუძლიათ. ეს დაადასტურეს სამხედრო ექსპერტებმა.
ამიტომ, არესტოვიჩის განცხადებამ სოციალურ ქსელებში მისი დაგმობა გამოიწვია და გაჩნდა მოწოდებები, პრეზიდენტის ადმინისტრაციის მიმართ თანამდებობიდან მისი გათავისუფლების შესახებ.
უკვე 15 იანვრის შუადღისას, არესტოვიჩმა თავისი სიტყვები გამოუძინებლობით და ინფორმაციის გადასამოწმებლად დროის ნაკლებობით ახსნა.
ამის შესახებ მან ტელეგრამის არხზე დაწერა. ჯერ არესტოვიჩმა ბოდიში მოიხადა, მაგრამ მოგვიანებით ბოდიში უკან წაიღო.
“ბიჭებო, უბრალოდ დავიღალე. 320 დღე საღამოს პირდაპირ ეთერში, სხვა სამუშაოსთან ერთად, მუდმივი ძილის ნაკლებობა, მუდმივი საინფორმაციო დატვირთვა, მივლინებები. მილიონობით კონტაქტი დღეში და ეს ყველაფერი… “ულტრა სასწრაფო და სუპერ – მნიშვნელოვან ინფორმაციასთან ერთად…“, – განმარტა მან ომის დროს მუშაობის პირობები.
არესტოვიჩის თქმით, მას მუდმივად უწევს მიღებული ინფორმაციის გაანალიზება, ამისთვის მას არ ჰყავს თანამშრომლები და ამიტომ საკუთარ თავზე აიღო მთელი რიგი „ინფორმაციული და პრაქტიკული“ პროცესები.
“მე დავასრულე რთული საინფორმაციო ღონისძიება ფეიგინის წინაშე. პირდაპირი ეთერის დაწყებამდე უკვე იმ მდგომარეობაში ვიყავი, რომ ზეზეულად მეძინებოდა და ენას ძლივს ვაბრუნებდი.“- განმარტა არესტოვიჩმა.
უკვე 16 იანვარს, Feigin Live-ის ეთერში, მან მომხდარის დამატებითი ვერსია წამოაყენა.
მისი თქმით, მისი სიტყვები “მედვედჩუკის ბოტ ფერმამ”, ისევე როგორც უკრაინულმა ოპოზიციამ, უკრაინისთვის ზიანის მისაყენებლად გამოიყენა.
არესტოვიჩი ამტკიცებდა, რომ მისი თანამდებბა მეტისმეტად მოკრძალებული და უმნიშვნელო, იყო საიმისოდ, რომ მის სიტყვებს ასეთი დიდი წონა მისცემოდა და კიდევ ერთხელ ბოდიში მოუხადა დნიპროში მომხდარი ტრაგედიის მსხვერპლთა ოჯახებსა და მეგობრებს მისი სიტყვებისთვის.
დნიპროში საცხოვრებელ კორპუსზე რუსული სარაკეტო თავდასხმის შედეგად 17 იანვრის დილის მდგომარეობით 44 ადამიანი დაიღუპა, 20-ზე მეტი ადამიანის ძებნა კი გრძელდება.“– წერს BBC.
არესტოვიჩის ფენომენი
ბიბისის ჟურნალისტი სვიატოსლავ ხომენკო ალექსეი არესტოვიჩის ფენომენზე და რუსეთ–უკრაინის ომისის საინფორმაციო პოლიტიკაში მის როლზე წერს:
“ალექსეი არესტოვიჩის ფენომენი ამ ომის დროს ჯერ კიდევ გამოსაკვლევია.
ძნელია იპოვოთ ადამიანი ფრონტის ორივე მხარეს, რომელიც ასეთი ძლიერი და სრულიად საპირისპირო ემოციების ასეთ ფართო დიაპაზონს გამოიწვევდა. მას ერთდროულად წინასწარმეტყველადაც და შარლატანადაც მიიჩნევენ, აღმერთებენ და სძულთ, პატივისცემით უსმენენ და მის გვარს სრულიად არამიმზიდველ კონტექსტში საერთო არსებით სახელად იყენებენ.
ან იქნებ სიმართლე ისაა, რომ არესტოვიჩი ეს ყველაფერი ერთდროულად არის?
ის პრეზიდენტ ზელენსკის კაბინეტში უკრაინაში რუსეთის სრულმასშტაბიანი შეჭრის შემდეგ პირველ დღეს მივიდა. ჩემი წყაროებიდან ვიცი, რომ ოფისში განწყობა, რბილად რომ ვთქვათ, ნერვიული იყო. ოფისის გარეთ – პანიკასთან ახლოს. სირენები ქუჩებში, საცობები დიდი ქალაქებიდან გასასვლელებთან, დიდი რიგები სუპერმარკეტებში. მაგრამ, მეორეს მხრივ, ომის პირველივე საათებში გაირკვა, რომ უკრაინელები რუსეთის არმიას ყვავილებით არ შეხვდნენ და რიგები იდგა არა მხოლოდ ბანკომატებთან, არამედ სამხედრო აღრიცხვისა და გაწვევის ოფისებში.
ამ სიტუაციაში საპრეზიდენტო გუნდს სჭირდებოდა ხმა, რომელიც ხელისუფლების სახელით პრეზიდენტის აპარატის შენობიდან მილიონობით უკრაინელს გადასცემდა მარტივ გზავნილებს. ჩვენ პანიკაში არ ვართ. ხელისუფლება ადგილზეა. რუსები იტყუებიან თავიანთ ფენომენალურ წარმატებაზე. სინამდვილეში ჩვენ წინააღმდეგობას ვუწევთ. Ყველაფერი კარგად იქნება. Ჩვენ გავიმარჯვებთ. შესაძლოა ძალიან მალეც. ასე რომ, ჩვენ არ ვნებდებით. და პანიკაში არ ვვარდებით.
ერთ-ერთ ინტერვიუში არესტოვიჩმა აღიარა, რომ დიდი ომის პირველ დღეებში მას თავად არ სჯეროდა იმ ინსტრუქციების, რომლებსაც სატელევიზიო ეკრანებიდან აჟღერებდა. მაგრამ უკრაინულ საზოგადოებას, რომელიც არ იყო მზად ამ მასშტაბის ომისთვის, დამამშვიდებელი საშუალება სჭირდებოდა. და არესტოვიჩმა ოსტატურად შეასრულა ეს ფუნქცია, რის წყალობითაც მან მტკიცედ დაიკავა ადგილი ომთან დაკავშირებულ მითოლოგაში: მითოლოგიაში: დიდი ომის პირველ თვეებში მისი პორტრეტი გამოჩნდა ლუდის ქილებზე, მისი სახელი ჟღერდა სამხედრო სიმღერებში, მისი სურათებით ათობით და ასობით მემი დამზადდა. საზოგადოებრივი აზრის გამოკითხვამ აჩვენა, რომ არესტოვიჩი უკრაინაში საზოგადოების ნდობის ერთ-ერთი ლიდერი გახდა. ის დიდების პიკზე იყო.
მაგრამ დროთა განმავლობაში სულ უფრო ნაკლებ უკრაინელს სჭირდებოდა სედატიური საშუალება – ომი მეტისმეტად მყარად შევიდა მათ ცხოვრებაში. შეიცვალა ხელისუფლების საკომუნიკაციო საჭიროებები – უკრაინის შეიარაღებულმა ძალებმა უკვე თავად შეძლეს ფრონტზე მიმდინარე მოვლენების შესახებ მოსახლეობის ინფორმირების სისტემის შექმნა და ოფიციალური სპიკერების გამოძებნა.
და ამის შემდეგაც არესტოვიჩი არ გამქრალა მხედველობის არედან – უფრო სწორად, ის შედარებით თავისუფალ ცურვაში შევიდა. მისი ღამის მაუწყებლობა მარკ ფეიგინის არხზე კვლავ მილიონნახევარ ნახვას აგროვებს.
საზოგადოების გარკვეული ნაწილისთვის, რომელიც მზად არის მოისმინოს მხოლოდ კარგი ამბები ფრონტებიდან, ის ნარკოტიკის მსგავსი გახდა.
ალბათ, არესტოვიჩმა ასევე გარკვეულწილად ითამაშა მტრისკენ მიმართული კიევის საინფორმაციო იარაღის როლი: მან თავისი მაუწყებლობის უმეტესი ნაწილი რუსულ ენაზე აწარმოა და ძნელად მოიძებნება კონტენტი, რომელიც პოტენციური რუს ჯარისკაცების ომში წასვლის ისეთ დემოტივაციას მოახდენდა, როგორც არესტოვიჩის მონათხრობი ფრონტზე ვითარების შესახებ.
მაგრამ თანდათანობით დაგროვდა პრეტენზიები არესტოვიჩის ეთერების შინაარსთან დაკავშირებით. მას ბრალს სდებდნენ, რომ არ ჰქონდა არანაირი ექსკლუზიური წვდომა ფრონტზე არსებულ ინფორმაციაზე, ის უბრალოდ შემოქმედებითად აფასებდა მონაცემებს ღია წყაროებიდან. არესტოვიჩის არაკომპეტენტურობის სიმბოლო არაკეთილისმსურველებისთვის იყო ფრაზა “ორი კვირა, მაქსიმუმ სამი” – მისი პასუხი კითხვაზე, რამდენ ხანს გაგრძელდება ომი, რომელიც გასული წლის გაზაფხულით თარიღდება.
მას არასაკმარისი პატრიოტიზმშიც სდებდნენ ბრალს – ის „კარგი რუსების“ დაცვასაც ცდილობდა და მომავლის უკრაინაში რუსული ენის დასაცავადაც საუბრობდა. მას ადანაშაულებდნენ აჟიოტაჟში მისი მონაწილეობით ეთერების მაუწყებლობის მონეტიზაციის გაზრდის მიზნით და არასათანადო პოლიტიკურ ამბიციებში: დიმიტრი გორდონთან ინტერვიუში მან არ გამორიცხა, რომ გარკვეულ პირობებში მას შეეძლო მონაწილეობა მიეღო საპრეზიდენტო არჩევნებში.
და შემდეგ მოხდა დნიპრო. ფრაზა, რომ უკრაინის საჰაერო თავდაცვის ძალების მიერ ჩამოგდებული რაკეტა მოხვდა საცხოვრებელ შენობას,იმ დროს, როცა ნანგრევებიდან ჯერ კიდევ გამოყავდათ ტრაგედიისას გარდაცვლილი და დაშავებული ადამიანები, რუსულმა პროპაგანდამ მაშინვე აიტაცა და არესტოვიჩის თაყვანისმცემლებშიც კი დიდი უკმაყოფილება გამოიწვია.
უკმაყოფილება გამოიწვია არესტოვიჩის ბოდიშის მოხდის პირველმა მცდელობამაც: დავიღალე ეთერებისგან, ამიტომ შევცდი“. უკრაინელი ჯარისკაცები ბახმუტში – აი ვინ დაიღალა და შენ კი ენა გააკონტროლე – უპასუხეს მის ბოდიშს.
არესტოვიჩის “სისხლი“ იმდენად ხმამაღლა მოითხოვეს, რომ ზელენსკის გუნდისთვის მისი დარჩენის ზარალი აშკარად აჭარბებდა ჰიპოთეტურ სარგებელს ასეთი აქტივის ფლობისგან , რომელიც აშკარად ტოქსიკური გახდა. მითუმეტეს, რომ ის ზელენსკის თანამებრძოლთა უახლოეს წრეში ისედაც არ შედიოდა. ამით, სავარაუდოდ, აიხსნება არესტოვიჩის გადადგომის დღევანდელი განცხადება.
მეორეს მხრივ, თავად პრეზიდენტის ადმინისტრაციის ყოფილი მრჩეველისთვის მისი ხელმოწერა თითქმის არაფერს შეცვლის. ის გააგრძელებს გადაცემებში მონაწილეობას და საკუთარი სხვა პროექტების პოპულარიზაციას. ვიღაცისთვის იყო კერპი და სხვისთვის ავანტიურისტი – ეს მისი გადადგომის პოსტის კომენტარებიდანაც ჩანს.
ამ მხრივ დამახასიათებელია არესტოვიჩის შენიშვნა, რომელშიც მან გაიხსენა მინსკის მოლაპარაკებების ჯგუფში უკრაინის დელეგაციის სპიკერის თანამდებობიდან გასული წლის გადადგომა, ასევე სკანდალების სერიის შემდეგ: „ბოლოს როცა წავედი თვენახევრის მერე ომი დაიწყო. ვნახოთ რა იქნება ამჯერად“.– წერს BBC-ის ჟურნალისტი.