აშშ–ს ვაჭრობის სამინისტრო, რომელიც ქვეყნის ექსპორტს აკონტროლებს გამოძიების ფედერალური ბიუროს აგენტებთან ერთად ატარებს გამოძიებას იმის დასადგენად, საიდან მოხვდა რუსეთში ამერიკული კომპიუტერული ჩიპები, რომლებიც უკრაინის ტერიტორიაზე რუსულ სამხედრო ტექნიკაში აღმოჩნდა. გამოცემა The Washington Post წერს, რომ აგენტები ტექნოლოგიურ კომპანიებს უსვამენ კითხვებს იმის შესახებ, როგორ აღმოჩნდა დასავლური ჩიპები და კომპონენტები რუსეთის სარადარო სისტემებში, უპილოტო აპარატებში, ტანკებში, სახმელეთო საკონტროლო აღჭურვილობაში და ა.შ.
“ჩვენი ამოცანაა აღვადგინოთ მთელი გზა ამერიკელი მიმწოდებიდან ბოლო წერტილამდე რათა დავადგინოთ, როგორ მოხვდა ეს პროდუქცია შეიარაღების სისტემაში. ის, რომ კომპანიის ჩიპი რუსულ შეიარაღებაშია აღმოჩენილი, არ ნიშნავს, რომ ჩვენ ამ კომპანიის მიმართ გამოძიება დავიწყეთ. თუმცა, ჩვენ დავიწეთ იმის გამოძიება, როგორ მოხვდა ამ კომპანიის ჩიპი სისტემაში“– ამბობს ვაჭრობის სამინისტროს ერთ–ერთი თანამშრომელი.
ზუსტად რომელი კომპონენტების გარშემო მიმდინარეობს გამოძიება, უცნობია. თუმცა დასავლური ელეტრონიკის ბევრი კომპონენტი, რომლებიც რუსულ იარაღში იპოვნეს, ბევრი წლის წინ არის წარმოებული –მანამდე, სანამ აშშ რუსეთის მიერ ყირიმის ანექსიის შემდეგ, 2014 წლიდან რუსეთს საექსპორტო შეზღუდვებს დაუწესებდა.
თუმცა, ბრიტანული საგამოეძიებო ორგანიზაცია Conflict Armament Research (CAR)–ის ინფორმაციით, ზოგიერთი ჩიპი სულ ახალახანს, 2020 წელს არის წარმოებული.
გამოცემა წერს, რომ ბევრი წლის განმავლობაში დასავლურ კომპანიებს შეეძლოთ საბაზო კომპიუტერული ჩიპები რუსული სამხედრო სტრუქტურებისთვის კანონიერად მიეყიდათ, აშშ–ს მთავრობის წინასწარი ნებართვის გარეშე, ამიტომაც უკანონო გაყიდვების გამოსავლენად აუცილებელია ჩიპის ტიპი და მისი გაყიდვის თარიღი დაზუსტდეს.
ტრანზაქციების თავიდან ბოლომდე გამოვლვენა ძალიან შრომატევადი საქმეა, რადგან ელექტრონული კომპონენტები ხშირად დისტრიბუციის გრძელ ჯაჭვს გადიან, სანამ კონკრეტულ მომხმარებლამდე მივლენ. ამჟამად ამერიკელი აგენტები კომპანიებს ეკითხებიან, გაყიდეს თუ არა მათ საკუთარი პროდუქცია გარკვეულ კომპანიებზე, მათ შორის შუამავლებზე, რომლებიც შეიძლება მიწოდების ჯაჭვში იყვნენ ჩართული.
ჟურნალისტები აღნიშნავენ, რომ აშშ–ს ხელისუფლება ათწლეულების მანძილზე აკონტროლებდა რუსეთში მაღალტექნოლოგიური ჩიპების გაყიდვებს, რომლებიც სამხედრო მოხმარებისთვის იყო განკუთვნილი, და ექსპორტიორებისგან სამთავრობო ლიცენზიის მიღებას ითხოვდა. თუმცა, ელექტრონიკის გაყიდვა ამ ზღვარს ქვევით, 2014 წლამდე შეზღუდული არ ყოფილა. მხოლოდ ამის შემდეგ დაიწყო აშშ–მ ექსპორტიორებისგან ლიცენზიის მოთხოვნა ჩიპების უფრო ფართო სპექტრზე, რუსული სამხედრო ინდუსტრიისთვის მიყიდვისას.
