აშშ–ს სენატში შაბათს ხმათა საჭირო რაოდენობა– ორი მესამედი ვერ მოგროვდა, რაც ყოფილი პრეზიდენტის, ტრამპის კაპიტოლიუმის შტურმის წაქეზების ბრალდებით გასასამართლებლად იყო საჭირო. ამგვარად, მისი იმპიჩმენტის საკითხის განხილვა დასრულებულია.
ტრამპის გასამართლებას ხმა მისცა 57–მა სენატრომა. 43–მა რესპუბლიკელმა ხმა წინააღმდეგ მისცა. საჭირო ხმათა რაოდენობა კი 67 იყო.
“ ეს იყო ჩვენი ქვეყნის ისტორიაში კუდიანებზე ნადირობის მორიგი დიდებული ფაზა“– განაცხადა ტრამპის ოფისმ პრატიკულად კენჭისყრის შედეგების გაცხადებისთანავე.
“ჩვენი ისტორიული, პატრიოტული და მშვენიერი მოძრაობა იმისათვის, რომ ამერიკა კვლავ დიდებული გახდეს, მხოლოდ დაიწყო. მომავალ თვეებში ბევრ რამეს გაგიზიარებთ და მოულოდნელად ველოდები ჩვენს არაჩვეულებრივ მოგზაურობას ამერიკის დიდებულებისკენ მთელი ჩვენი ხალხისთვის“– ნათქვამია კომენტარში.
ტრამპის გამართლება გარდაუვალი ჩანდა, როცა ცხადი გახდა, რომ არასაკმარისი იყო იმ რესპუბლიკელთა რაოდენობა, რომლებიც მზად იყვნენ 50 დემოკრატთან ერთად ტრამპის იმპიჩმენტისთვის ხმა მიეცათ. ეს პროცესის მეტისმეტად გაჭიანურებას ნიშნავდა. მცირედი უკმაყოფილების შემდეგ სენატორებმა მაინც გადაწყვიტეს არ გამოეძახებინათ არანაირი მოწმეები და პირდაპირ მხარეების დებატებზე გადასულიყვნენ.
ტრამპის დაცვამ სენატში საკუთარი არგუმენტები პარასკევს წარადგინა. ითვლებოდა, რომ არც რესპუბლიკელები და არც დემოკრატები არ იყვნენ დაინტერესებული პროცესის გაჭიანურებაში, და გადამწყვეტი კენჭისყრა საკითხზე – არის თუ არა დამნაშავე ექსპრეზიდენტი აჯანყების წაქეზებაში, რომელსაც 6 იანვარს კაპიტოლიუმის შტურმი მოჰყვა, შაბათს უნდა გამართულიყო.
თუმცა, სენატორებს შაბათსვე უნდა გადაეწყვიტათ, მოეწვიათ თუ არა დამატებითი მოწმეები. ბრალმდებელმა დემოკრატებმა წარმომადგენელთა პალატიდან ერთი მოწმის მოწვევა მოითხოვეს. ტრამპის დამცველებმა კი შესთავაზეს მოწმეებზე უარი ეთქვათ და პროცედურა სწრაფად დაემთავრებინათ. ამავე დროს განაცხადეს, რომ თუ ბრალდებას მოწმეთა მოწვევის უფლება მიეცემოდა, ისინი თავის მხრივ ათობით მოწმეს გამოიძახებდნენ.
საბოლოოდ, მოწმეთა გამოძახებას ხმა 100-დან 55-მა სენატორმა მისცა. აქედან 50 დემოკრატი იყო, 5 კი რესპუბლიკელი.
თუმცა, ტრამპის დამნაშავედ ცნობისთვის ბევრად მეტი ხმაა საჭირო. ამ ზღვრის გადალახვა სავარაუდოდ ვერ მოხერხდება – რესპუბლიკელების უმრავლესობა ტრამპის გასამართლების წინააღმდეგ გამოვიდა.
შაბათს რესპუბლიკელთა უმცირესობის გავლენიანმა ლიდერმა, მიჩ მაკკონელმა ცხადად მიანიშნა, რომ ტრამპის გამართლებას მისცემდა ხმა, მიუხედავად მისი კრიტიკული განცხადებებისა 6 იანვრის მოვლენებში მისი როლის შესახებ.
დემოკრატები მიხვდნენ, რომ ისინი 17 რესპუბლიკელი სენატორის გადაბირებას ვერ შეძლებდნენ. მოწმეთა გამოძახებას და დაკითხვას მრავალი დღე დასჭირდებოდა. ეს კი სენატორებს მნიშვნელოვანი საქმეებისგან მოაცდენდა, რაც ახალი ადმინისტრაციის საქმიანობას და მათ კანონპროექტებს უკავშირდება.
წარმომადგენელთა პალატამ ტრამპს იმპიჩმენტი 13 იანვარს გამოუცხადა, მისი პრეზიდენტობის ვადის ამოწურვამდე ერთი კვირით ადრე.
შემდეგ კი საკითხი სენატს გადაეცა.
ამერიკელ იურისტებს შორის არ არსებობს საერთო პოზიცია, შესაძლებელია თუ არა იმპიჩმენტის პროცედურა ყოფილ პრეზიდენტზე გავრცელდეს. ბევრი რესპუბლიკელი ამჯობინებს კონსტიტუციის ინტერპრეტაციას იმგვარად, რომ სენატს სახელმწიფოს ყოფილი მეთაურის გასამართლება არ შეუძლია. ამერიკის ისტორიაში აქამდე ერთი პრეცედენტი იყო –1876 წელს, როცა თანამდებობის პირს, სამხედრო მინისტრს იმპიჩმენტი პოსტის დატოვების შემდეგ გამოუცხადეს. მაშინაც სენატორები არ იყვნენ დარწმუნებული პროცედურის კონსტიტუციურობაში და საბოლოოდ მინისტრი გაამართლეს.
თუ სენატორები ტრამპს გაასამართლებდნენ, ის დაკარგავდა პენსიას, დაცვას და სხვა პრივილეგიებს, რომლითაც ამერიკის ყოფილი პრეზიდენტები სარგებლობენ. გარდა ამისა, ამის შემდეგ სენატს შეეძლო კენჭი ეყარა სამომავლოდ მისთვის თანამდებობის დაკავების აკრძალვისთვის, რასაც ხმათა უბრალო უმრავლესობა დაჭირდებოდა.
დონალდ ტრამპისთვის ეს იმპიჩმენტის მეორე პროცედურა იყო. 2019 წელს წარმომადგენელთა პალატამ მას იმპიჩმენტი გამოუცხადა, თუმცა 2020 წლის დასაწყისში სენატის რესპუბლიკურმა უმრავლესობამ ის გაამართლა.