ორშაბათს, 8 აპრილს, ჩრდილოეთ ამერიკაში მზის სრული დაბნელება მოხდება. ამ პროცესზე დაკვირვება შესაძლებელია მექსიკაში, აშშ-სა და კანადაში.
მზის სრული დაბნელება რეგულარულად ხდება , მაგრამ არც ისე ხშირად: შემდეგი დაბნელება მხოლოდ 2026 წელს მოხდება და ის ძირითადად ატლანტის ოკეანეში იქნება ხილული. ამიტომ, მთელი მსოფლიო დააკვირდება ამ დაბნელებას ინტერნეტით და ტელევიზიით.
8 აპრილს მზის დაბნელება წყნარ ოკეანეში დაიწყება: კუკის კუნძულების ნაწილი – პენრინის ატოლის მაცხოვრებლები პირველები იხილავენ მას.
შემდეგ მთვარის ჩრდილი, რომელიც მზეს ფარავდა, ოკეანეს გადაუფრენს 2500 კმ/სთ-ზე მეტი სიჩქარით, ადგილობრივი დროით 11:07 საათზე (18:07 GMT) ის მექსიკის სანაპიროზე ხმელეთს მიადგება, 20 წუთის შემდეგ გადაკვეთს მექსიკისა და აშშ-ს საზღვარს და რამდენიმე საათში, მთელ კონტინენტზე ზოლის გავლების შემდეგ, ატლანტის ოკეანეში ჩავა.
რა არის დაბნელება და როგორია მისი ტიპები?
დაბნელება ხდება მაშინ, როდესაც მზე, მთვარე და დედამიწა ერთ ხაზში განლაგდებიანხოლმე.
თუ დედამიწა შუაშია, მაშინ მისი ჩრდილი მთვარეზე ეცემა – ეს არის მთვარის დაბნელება. თუ მთვარე შუაშია, მაშინ ის ჩრდილავს მზეს დედამიწელებისთვის – ეს არის მზის დაბნელება.
იმის მიხედვით, თუ რამდენად სწორ ხაზში განლაგდებიან ეს ციური სხეულები, დაბნელება შეიძლება იყოს ნაწილობრივი ან სრული.
მზის დაბნელების შემთხვევაში, მისი სისრულე ასევე დამოკიდებულია იმაზე, თუ რამდენად ახლოს ან შორს იმყოფება მთვარე დედამიწიდან თავის ოდნავ წაგრძელებულ ორბიტაზე.
რკალოვანი მზის დაბნელების დროს მთვარე იმყოფება დედამიწიდან მაქსიმალურ მანძილზე, ამიტომ ის მზეზე პატარა ჩანს და მთლიანად არ ფარავს მას.
მზის შემდეგი რკალოვანი დაბნელება სამხრეთ ამერიკაში, წელს, 2 ოქტომბერს მოხდება. ნაწილობრივ, სამხრეთ ამერიკის გარდა, მისი დაკვირვება შესაძლებელია ჩრდილოეთ ამერიკაში და ამ კონტინენტების ორივე მხარეს – წყნარ და ატლანტიკურ ოკეანეში.
მზის დაბნელების ყურება მხოლოდ სპეციალური, ძალიან მუქი სათვალეებით ან სპეციალისტების მიერ რეკომენდებული სხვა სპეციალური მოწყობილობებით არის რეკომენდირებული – წინააღმდეგ შემთხვევაში მხედველობა შეიძლება სერიოზულად დაზიანდეს.
სრული დაბნელების დროს ის შედარებით ვიწრო „ჩრდილის ზოლში“ ჩანს, სადაც მთვარის ჩრდილის კონუსი დედამიწის ზედაპირზე ეცემა, მაგრამ მანძილზე ამ ზოლის გვერდებზე ასობით და ათასობით კილომეტრის გასწვრივ დაბნელება ჩანს როგორც ნაწილობრივი.
რაც შეეხება დაბნელების ხანგრძლივობას თითოეულ ცალკეულ ადგილაზე, ის შეიძლება განსხვავებული იყოს, რაც დამოკიდებულია დედამიწის და მნათობების ურთიერთგანლაგებაზე და იმაზე, თუ დედამიწის რომელ ნაწილზე მოდის ჩრდილი, მაგრამ ნებისმიერ შემთხვევაში ის გრძელდება არა უმეტეს ერთი რამდენიმე წუთისა. ასტრონომების აზრით, ერთ ადგილას დაბნელების თეორიული მაქსიმალური ხანგრძლივობა 7 წუთი 32 წამია.
