ამერიკულმა ავიაციამ ერაყსა და სირიაში პროირანული ფორმირებების სამიზნეებზე დარტყმები განახორციელა 28 იანვარს იორდანიაში მდებარე ბაზაზე დრონების თავდასხმის საპასუხოდ, რომელსაც 3 ამერიკელი ჯარისკაცი ემსხვერპლა.
ოფიციალური განცხადების თანახმად, 2 თებერვალს, გრინვიჩის დროით 21 საათზე, აშშ-ს ცენტრალური სარდლობის ძალებმა განახორციელეს საჰაერო თავდასხმები ერაყსა და სირიაში ირანის ისლამური რევოლუციის გუშაგთა კორპუსსა (IRGC) და მასთან დაკავშირებულ შეიარაღებულ ფორმირებებზე.
აშშ-ს ძალებმა დაარტყეს 85-ზე მეტი სამიზნეს, ამასთან, მრავალი თვითმფრინავი, მათ შორის შორი დისტანციის ბომბდამშენები, შეერთებული შტატებიდან ჩამოფრინდნენ.
საჰაერო თავდასხმებში გამოყენებული იქნა 125-ზე მეტი მაღალი სიზუსტის მართვადი საბრძოლო მასალა. სამიზნეებს შორის იყო სამეთაურო და მართვის ცენტრები, სადაზვერვო ცენტრები, რაკეტები, ასევე დრონების საწყობები და ლოგისტიკისა და საბრძოლო მასალის მიწოდების ჯაჭვი ბოევიკებისთვის და მათი სპონსორებისთვის ისლამური რევოლუციის გუშაგთა კორპუსიდან, რომლებიც ხელს უწყობდნენ თავდასხმებს აშშ-სა და კოალიციის ძალებზე, ნათქვამია განცხადებაში.
ცოტა ხნის შემდეგ, თეთრი სახლის ვებ-გვერდზე გამოჩნდა პრეზიდენტი ჯო ბაიდენის განცხადება: „ჩვენი პასუხი დღეს დაიწყო. ის გაგრძელდება იმ დროსა და ადგილას, რომელსაც ჩვენ თვითონ ვირჩევთ. შეერთებული შტატები არ ეძებს კონფლიქტს ახლო აღმოსავლეთში ან მსოფლიოს სხვა წერტილში. მაგრამ ვისაც სურს ჩვენთვის ზიანის მოყენება, აცნობეთ მათ, რომ თუ ამერიკელს დააზიანებთ, ჩვენ გიპასუხებთ“.
შეერთებული შტატების თავდაცვის მდივნის, ლოიდ ოსტინის განცხადებით პრეზიდენტმა ბაიდენმა გასცა ბრძანება, რომ „ამერიკული და კოალიციის ძალებზე თავდასხმებისთვის პასუხისმგებლობა დაეკისროს ირანის ისლამური რევოლუციის გუშაგთა კორპუსსა და მასთან დაკავშირებულ ბოევიკებს.
„ჩვენ არ მოვითმენთ ამერიკულ ჯარებზე თავდასხმებს. ჩვენ მივიღებთ ყველა საჭირო ზომას შეერთებული შტატების, ჩვენი ძალების და ჩვენი ინტერესების დასაცავად“, – დასძინა მან.
ხუთშაბათს, Reuters, ანონიმ წყაროებზე დაყრდნობით, იტყობინებოდა, რომ სირიაში მყოფმა IRGC-ის მაღალჩინოსნებმა ათობით საშუალო დონის ოფიცერთან ერთად ქვეყანა დატოვეს.
როგორც BBC-ის კორესპონდენტი უსაფრთხოების საკითხებში აღნიშნავს, არც ირანს და არც შეერთებულ შტატებს არ სურთ სრულმასშტაბიან ომში შესვლა და ეს ორივე ქვეყანამ განაცხადა.
CNN-ის ხუთშაბათის ინფორმაციის თანახმად, აშშ-ს ოფიციალური პირები ამბობენ, რომ არსებობს ნიშნები იმისა, რომ ირანის მთავრობა სულ უფრო მეტად შეშფოთებულია რეგიონში მისი მარიონეტების საქმიანობით, რომლებმაც ოქტომბრის შემდეგ განახორციელეს 160-ზე მეტი თავდასხმა ამერიკულ ჯარებზე.
მაგრამ ირანმა განაცხადა, რომ იგი გადამწყვეტად უპასუხებს ნებისმიერ თავდასხმას მის ტერიტორიაზე, მის ინტერესებზე ან ირანის მოქალაქეებზე ქვეყნის საზღვრებს გარეთ.
ერთი დღით ადრე ამერიკული მედიის წყაროებმა განაცხადეს, რომ ერაყისა და სირიის ტერიტორიაზე საპასუხო დარტყმების გეგმა დაამტკიცა პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა და ის ამოქმედდება ყველაზე შესაფერის მომენტში (ძირითადად ამინდის პირობების თვალსაზრისით).
იორდანიაში დრონების თავდასხმას სამი ამერიკელი ჯარისკაცი ემსხვერპლა და 40-ზე მეტი დაშავდა.
ხომ არ გააჭიანურა აშშ–მ პასუხი მეტისმეტად?
რამდენიმე სამხედრო ექსპერტმა ამბობს, რომ საპასუხო დარტყმის გაჭიანურებით, შეერთებული შტატები რისკავს, რომ ვერ მიაღწევს სასურველ ზემოქმედებას ირანის მიერ მხარდაჭერილ ბოევიკებზე და რეგიონში ამერიკელი ჯარების უსაფრთხოებაზე.
“ ჩნდება კითხვა, შეუძლია თუ არა ამან აღადგინოს შეკავება და დაშინება, თუ ის ოდესმე არსებობდა”, – თქვა ბრაიან კატულისმა, ახლო აღმოსავლეთის ინსტიტუტის უფროსმა თანამშრომელმა, რომელიც ადრე ეროვნული უშიშროების საბჭოსთან მუშაობდა.
ჰუსეინ იბიშის, ვაშინგტონის სპარსეთის ყურის ინსტიტუტის მკვლევარის თქმით, დარტყმის გაჭიანურებით, შეერთებული შტატები მიუთითებს „რის გაკეთებას არ აპირებს დანამდვილებით – ვგულისხმობ ირანზე დარტყმას“.
„თუ ისინი ირანს დაარტყამდნენ, რესპუბლიკელების მედროშეები, როგორიცაა დონალდ ტრამპი, დაგმობდნენ ბაიდენს, როგორც ომის გამჩაღებელს. ეს არის პოლიტიკური ხაფანგი. ეს ყველას ესმის, ამიტომ ამ ხაფანგში არ ჩავარდებიან“, – განაცხადა მან.
