კორონავირუსის გავრცელების გამო ინვესტორთა შიშებმა მთელ მსოფლიოში ფასიანი ქაღალდების ბაზრებზე ჩამოშლა გამოიწვია. ხელისუფლებები ეკონომიკის სტიმულირებისთვის ზომებს იღებენ, თუმცა ისინი არასაკმარისი იმისათვის, რომ ვარდნა შეაჩეროს.
ბრიტანეთის ფასიანი ქაღალდების ბაზარი 12 მარტს 10%–ით დაეცა. ეს არის ყველაზე დიდი ვარდნა 1987 წლის შემდეგ.
აშშ–ში მკვეთრად დაეცა Dow Jones –ის და S&P 500–ის ინდექსები და ისიც 1987 წლის ყველაზე უარეს მაჩვენებელს გაუტოლდა.
აშშ–ს ფედერალურმა სარეზერვო სისტემამ და ევროპის ცენტრალბანკმა საპროცენტო განაკვეთები დაწიეს, თუმცა ამან ინვესტორების პესიმიზმი ვერ გაანელა.
მსოფლიო ბაზრები ზღვარზე არიან. ნიუ იორკის საფონდო ბირჟაზე ხუთშაბათს გახსნისთანავე იმდენად მკვეთრი ვარდნა დაიწყო, რომ ბირჟა დროებით დახურეს. ეს ამ კვირაში უკვე მეორედ მოხდა.
ვაჭრობა 15 წუთში განახლდა და აქციების ფასებმა ვარდნა განაგრძო, რაც ნაწილობრივ ევროპული ბაზრების ჩამოშლის შედეგია.
S&P 500 –ის ინდექსი 9,5%–ით დაეცა, Nasdaq –ის 9,4 პროცენტით. წამყვანი ბრიტანული ინდექსის, FTSE 100–ის დაცემამ 160 მილიარდი ფუნტის დანაკარგი გამოიწვია. საფრანგეთში და გერმანიაში ინდექსები 12%–ზე მეტით დაეცა.
ანალიტიკოსები ამბობენ, რომ ბაზრები ზღვარზე არიან და არავინ იცის როგორ გამოიყურება ეკონომიკის სრული გაჩერება, თუნდაც დროებითი.
ბაზრების ჩამოშლა აშშ–ს პრეზიდენტის გადაწყვეტილებას მოჰყვა, რომელმაც ევროპიდან აშშ–ში შესვლა შეაჩერა. ამან ტურისტული ფირმების აქციების მკვეთრი ვარდნა გამოიწვია.
ფასიანი ქაღალდების ბაზრები ჩამოიშალა აზიაშიც. საკვანძო იაპონურმა ინედქსმა, Nikkei 225–მა ერთ დღეში 44.4% დაკარგა.
ბოლო კვირების განმავლობაში მსოფლიო ბაზრებმა 20%–ზე მეტი დაკარგეს , რაც იმაზე მეტყველებს, რომ შესაძლოა მალე რეცესია დაიწყოს.
12 მარტი FTSE 100–სთვის 1987 წლის შავი ორშაბათის შემდეგ ყველაზე უარესი დღე იყო.
დამკვირვებლები მკითხაობენ, რომელ ინფორმაციას შეიძლებოდა ასე დაეშინებინა ინვესტორები, თუ გავითვალისწინებთ, რომ ბოლო 10 დღის განმავლობაში ცენტრობანკები ყველა ღონეს ხმარობდნენ ვარდნის შესჩერებლად.
პრინციპში, ამაში ახალი არაფერია– ტრეიდერების უმრავლესობამ იცოდა, რომ კორონავირუსი ეკონომიკურ რყევებს გამოიწვევდა და დასავლეთის ქვეყნების უმრავლესობაში რეცესია დაიწყებოდა.
ინვესორებისთვის დამატებითი შოკი შეიძლებოდა მართლაც დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება გამხდარიყო, რომელმაც აშშ–ში შესვლა აკრძალა კონტინენტური ევროპის ქვეყნების უმრავლესობიდან, განსაკუთრებით კი ამ გადაწყვეტილების მიღების ფორმა.
მას წინ არ უძღვოდა მოლაპარაკებები. ბიბისი წერს, რომ ტრამპი უჩვეულოდ დაბნეულად გამოიყურებოდა, თითქოს ბოლოს და ბოლოს ისიც ვირუსის პანიკურმა შიშმა მოიცვა.
გარდა ამისა, ბიბისი ყურადღებას ამახვილებს მნიშვნელოვან დეტალზე. ტრამპმა თავიდან განაცხადა, რომ აკრძალვა ტვირთების გადაზიდვას შეეხებოდა, შემდეგ კი შეასწორა და თქვა, რომ ასე არ არის.
თუმცა, ტვირთების მნიშვნელოვანი ნაწილის გადაზიდვა სამგზავრო თვითმფრინავების სატვირთო განყოფილებებით ხდება.
სამოქალაქო რეისების შეჩერება ტვირთების გადაზიდვის მკვეთრად შემცირებასაც გამოიწვევს, ეს კი ძლიერად დაარტყამს ექსპორტიორებს და მწარმოებლებს ატლანტიკის ორივე მხარეს.
