ბრაიან უიტმორი, ევროპის პოლიტიკის ანალიზის ცენტრის რუსეთის პროგრამის დირექტორი, აცხადებს, რომ საქართველომ მარკეტინგის სტრატეგია უნდა შეცვალოს და დასავლეთს დაანახოს, რომ ნატოში გაწევრიანებით ის ალიანსის სამხრეთ ფლანგზე უსაფრთხოებას გააძლიერებს. ამ სტრატეგიის ერთ ნაწილად მას ანაკლიის პორტის აშენება მიაჩნია. უიტმორს “ამერიკის ხმის” ჟურნალისტი ია მეურმიშვილი ესაუბრა.
შეერთებულმა შტატებმა სირიაში განლაგებული 700 ჯარისკაცი ქვეყნიდან გამოიყვანა. ამით, ახლო აღმოსავლეთში რუსეთის პოზიცია გამყარდა. თქვენი აზრით, ექნება ამ გარემოებას გავლენა მეზობლებთან რუსეთის დამოკიდებულებაზე?
ამან შესაძლოა რუსეთი წააქეზოს. აქ ორი რამ ხდება – ერთი ის, რომ რუსეთის მთავარი მიზანი ძველი იმპერიის აღდგენაა ნებისმერი მეთოდით. მეორე კი,საბჭოთა კავშირის შემადგენლობაში მყოფ რესპუბლიკებზე კონტროლის დაწესებაა. საშუალება რომ მიეცეთ, ისინი უფრო მეტად დასავლეთითაც წავლენ.
ის, რაც ახლო აღმოსავლეთში ხდება, 2015 წელს დაწყებული მოვლენების კულმინაციაა, როცა რუსეთი სირიის ომში პირველად ჩაერთო. ამ ნაბიჯით ცხადი გახდა, რომ რუსეთი იმ ქვეყნებში ცდილობს თავისი გავლენის გაძლიერებას, რომლებშიც საბჭოთა კავშირი იყო ძლიერი. მას შემდეგ, რაც მოსკოვს ახლო აღმოსავლეთში ძლიერი პოზიციები ჰქონდა, დიდი დრო გავიდა, მაგრამ ახლა ვხედავთ თუ როგორ გახდა ახლო აღმოსავლეთში რუსეთი გადაწყვეტილების მიმღები ძალა. ეს არასოდეს მოხდება, მაგრამ ბატონ პუტინს რჩევას რომ ვაძლევდე, ვეტყოდი, რომ ამ რეგიონში წამყვან ძალად ყოფნა სასიამოვნო რამ არ არის. ჩვენ ეს საკუთარ თავზე გამოვცადეთ.
ახლა ეს პუტინისთვის დიდ გამარჯვებად გამოიყურება. რუსეთმა ის ვაკუუმი შეავსო, რომელიც ამერიკის გამოსვლამ დატოვა. უცნაურია ის, რომ ამერიკა სირიიდან თურქეთის მოთხოვნის საფუძველზე გამოვიდა. პუტინმა კი ერდოღანს აჯობა. მათ შორის მიღწეულ შეთანხმებას რომ შევხედოთ, ერდოღანმა საზღვრის დაახლოებთ 100 კილომეტრიანი მონაკვეთ მიიღო, რუსეთმა კი დანარჩენი სირია. ძალიან საინტერესოა როგორ განვითარდება მოვლენები შორეულ პერსპექტივაში რუსეთ-თურქეთის ურთიერთობაში, რომლებიც მოკავშირეები არასოდეს ყოფილან. ერდოღანი ერთ დღეს გადაწყვეტს, რომ თურქეთის უკანა ეზო დაიბრუნოს, სირია კი ერდოღანის ეზოა და არა რუსეთის.
არ მესმის თურქეთის პოზიცია…
არც მე. მართალი გითხრათ, გამიკვირდა რატომ დანებდა ერდოღანი პუტინს ასე სწრაფად. ეს ურთიერთობა შეიცვლება და მას თვალი უნდა ვადევნოთ. ყოველთვის საინტერესოა როგორ ვითარდება მათი ურთიერთობა. ისინი ყოველთვის უფრო მტრ-ეგობრები იყვნენ. მას შემდეგ, რაც თურქეთმა რუსული სამხედრო თვითმფრინავი ჩამოაგდო, მათ შორის დაძაბულობა გაღრმავდა, მაგრამ ამას შემდეგ მათ შორის რომანსი მოჰყვა. ახლა კი ეს… მე ამას თურქეთის კაპიტულაციად ვაფასებ.
ამ ეტაპზე ჩანს, რომ ეს მოსახერხებელი პარტნიორობაა ორივესთვის, მაგრამ არ ვიცით როდემდე…
მათი ინტერესები ერთმანეთს ეწინააღმდეგება და არ ვიცი კეთილგანწყობა რამდენ ხანს გასტანს. ამ დროისთვის მდგომარეობა ისე გამოიყურება, რომ პუტინმა დიდი გამარჯვება მოიპოვა. მაგრამ ვნახოთ – იყო წამყვანი ძალა ახლო აღმოსავლეთში ძალიან რთული საქმეა. არ მგონია რუსეთს მოთმინება, შესაძლებლობა და ცოდნა ჰქონდეს იმისთვის, რომ იქ დიდი ხნით დარჩეს.
წარმომადგენელთა პალატამ საქართველოს მხარდაჭერის აქტი ერთხმად მიიღო. ეს მხარდაჭერის დიდი გამოხატვაა. თქვენი აზრით, რამდენად მნიშვნელოვანია ის?
და მათ ამისთვის საკმარისი დრო აქვთ. რუსეთს შეუძლია თავს უფლება მისცეს და არ იჩქაროს. ამ მხრივ განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია დეზინფორმაციის კამპანია, რომელსაც კრემლი საქართველოში აწარმოებს.
ამას შედეგი მოჰყვება.
განსაკუთრებით 2020 წლის არჩევნების წინა პერიოდში – პოლარიზება იმდენად ღრმაა, რომ ის ადამიანებიც კი, რომლებიც რუსული პროპაგანდის გავლენის ქვეშ არ არიან მოქცეული, მისი მონაწილეები ხდებიან.
რუსეთის ყველა იმპერიული პროექტი საქართველოთი და უკრაინით იწყებოდა, მაგრამ რუსეთის არც ერთი იმპერიული პროექტი მხოლოდ საქართველოში და უკრაინაში არ დამთავრდა. ევროპელებმა ეს უკეთ უნდა გააცნობიერონ, რადგან თუ რუსეთი არ გავაჩერეთ, საფრთხე დასავლეთით წავა. თუმცა ამჯერად ეს არ იქნება ტანკები, არამედ იქნება ბანკები.
საქართველოში პოლარიზების საკითხი საინტერესო იმიტომაა, რომ ეს თემების გარშემო არ ხდება. ადამიანების უმრავლესობა თანხმდება დიდ, მნიშვნელოვან თემებზე. მაგრამ პოლიტიკა ბანაკებადაა დაყოფილი – მაგალითად, უჭერ თუ არ უჭერ მხარს საქართველოს ყოფილ პრეზიდენტს. ამ სახის პოლარიზება უნდა გადაილახოს იმიტომ, რომ არსებული მდგომარეობა საქართველოს უსაფრთხოებს ასუსტებს.
თქვენ ამბობთ, რომ საქართველოს სახელი ხელახლა უნდა შეიფუთოს იმისთვის, რომ ის უფრო მიმზიდველი გახდეს დასავლეთისთვის. რას გულისხმობთ?
ნატოს შავ ზღვაში მეტი საყრდენი სჭირდება და საქართველო ერთ-ერთი ასეთი საყრდენია. აი, ასე უნდა შეცვალოთ მარკეტინგის სტრატეგია და ვფიქრობ, ამას უფრო მეტად გაიგებს ხალხი დასავლეთში.
ამასთან ერთად, საქართველომ აქტივები უნდა შექმნას იმისთვის, რომ დასავლეთს საკუთარი ფასი დაანახოს. ანაკლიის პორტი ერთ-ერთი ასეთი აქტივია. ის არა მხოლოდ საქართველოს მოქალაქეებისთვის სიცოცხლის ხარისხის გაუმჯობესებას შეუწყობს ხელს, არამედ საქართველოსთვის უსაფრთხოების ერთ-ერთი აქტივი იქნება. აშენების შემთხვევაში, ეს პორტი მნიშვნელოვანი ეკონომიკური აქტივი იქნება, რომელსაც დაცვა დასჭირდება. მის დაცვაში კი ბევრი მხარე მიიღებს მონაწილეობას. გენერალმა ბენ ჰოჯესმა თქვა, რომ ამ პორტის აშენებას უკან ამერიკის საზღვაო ძალები მოჰყვებაო. არ ვიცი რეალურად რამდენად შეიძლება ეს მოხდეს, მაგრამ მეტაფორულად ამ განცხადებას დიდი შინაარსი აქვს. პორტს აქვს პოტენციალი საქართველო რეგიონში ერთ-ერთ ცენტრალურ მოთამაშედ აქციოს, საქართველოზე დამოკიდებული გახადოს სავაჭრო გზები. ბერლინში, პარიზსა და რომში ამ არგუმენტს დაიჯერებენ. მაგრამ ამისთვის მთავრობას უნდა ჰქონდეს თანმიმდევრული პოლიტიკა.
რა უნდა გააკეთოს მთავრობამ?
ხელახლა დაადასტუროს საკუთარი პირობები. მაგალითად, ააშენოს პორტი. ასევე გააძლიეროს დემოკრატიული პროცესები. დღეს არსებობს შეშფოთება, რომ საქართველო წინ აღარ მიიწევს, რომ ქვეყანაში რუსული გავლენები ძლიერდება. ერთის მხრივ ეს ჩვენი ბრალიცაა დასავლეთში – როცა ამდენი წლის განმავლობაში კარი ღიაა, მაგრამ მეგობარს შიგნით არ ეპატიჟები, შენი ზრახვების შესახებ მეგობრებს ეჭვს უჩენ.
ეს ფაქტობრივად ისაა, რასაც რუსეთი ამბობს.
ამ თემაზე ,გაფართოების სკეპტიკოსები ამბობენ, რომ რატომ უნდა სურდეს რუსეთს ნატოს გაფართოება და საქართველოსა და უკრაინის გაწევრიანება?
ანუ რატომ უნდა უნდოდეს სტაბილური დემოკრატიები მის საზღვრებთან?! (ამას ცინიკურად ამბობს.) პასუხი ისაა, რომ ამ ეტაპზე სისტემური ბრძოლა მიმდინარეობს, რომლის ერთ მხარეს რუსული სისტემაა და მეორე მხარეს დემოკრატიული ღირებულებები. იმის გამო, რომ რუსეთი დღეს პუტინის სისტემით ცხოვრობს, რომელიც დიდწილად გავლენის სფეროებზე და ქსელებზეა დამოკიდებული, რუსეთს თავის გარშემო სტაბილური დემოკრატიების არსებობა არ სურს. სტაბილური დემოკრატიები საკუთარ მეზობლებს თავს არ ესხმიან, არ ცდილობენ მეზობლების დესტაბილიზაციას, არ ცდილობენ მათზე დომინირებას. ერთადერთი სტაბილური საზღვარი, რომელიც რუსეთს დღეს აქვს, ეს ნატოსთან მისი საზღვარია.
მე, ამ ბრძოლაში საქართველოს, უკრაინას და მოლდოვას ფრონტის ხაზად ვხედავ. ჩვენ ამ ქვეყნებს უნდა დავეხმაროთ ამ ომში გასამარჯვებლად, სადაც სტაბილური დემოკრატიები იქნება – ინსტიტუტებზე, კანონის უზენაესობასა და ღირებულებებზე აშენებული. ეს სიტუაცია ცივი ომის დროს დასავლეთ ბერლინის სიტუაციას ჰგავს – აქ უნდა გავიმარჯვოთ, აქ დამარცხება არ შეიძლება იმიტომ, რომ თუ აქ დავმარცხდით, მაშინ მიზანს კიდევ უფრო დავშორდებით.
რუსეთის ყველა იმპერიული პროექტი საქართველოთი და უკრაინით იწყებოდა, მაგრამ რუსეთის არც ერთი იმპერიული პროექტი მხოლოდ საქართველოში და უკრაინაში არ დამთავრდა. ევროპელებმა ეს უკეთ უნდა გააცნობიერონ, რადგან თუ რუსეთი არ გავაჩერეთ, საფრთხე დასავლეთით წავა. თუმცა ამჯერად ეს არ იქნება ტანკები, არამედ იქნება ბანკები. ეს არანაკლებ საშიშია ჩვენი ცხოვრების წესისთვის და ამიტომაც, რუსეთი უნდა შევაჩეროთ.
წყარო: ამერიკის ხმა
