ბრიტანული Sunday Times აქვეყნებს რუსეთის საკითხებში ექსპერტის, 20-ზე მეტი წიგნის ავტორის, პროფესორ მარკ გალეოტის სტატიას. სტატიაში აღნიშნულია, რომ უკრაინის არმიისა და პოლიტიკოსების სურვილის მიუხედავად, უკრაინის შეიარაღებული ძალების კონტრშეტევა, სავარაუდოდ, მნიშვნელოვანი შედეგი არ მოიტანს – თუმცა, მისი გადადება სულ უფრო რთული ხდება, მათ შორის პოლიტიკური მიზეზების გამო. .
ბრიტანელი ოფიცრები, რომლებიც მუშაობდნენ უკრაინელ სამხედროებთან, აცხადებენ, რომ მათი კოლეგები პრინციპულად არიან განწყობილნი, თქვა გალეოტიმ. მეორე მხრივ, აშშ-ს დაზვერვის გაჟონილი შეფასებით, უკრაინამ ნაკლებად სავარაუდოა, რომ მიაღწიოს ბევრად მეტს, ვიდრე მოკრძალებული ტერიტორიული წარმატებები.
„აქამდე უკრაინელი სამხედროები აჩვენებდნენ არა მხოლოდ უნარს და მონდომებას, არამედ წარმოსახვის უნარს“, წერს ავტორი და აღნიშნავს უკრაინის არმიის წარმატებებს თავდაცვის მხრივ კონფლიქტის პირველ ეტაპზე.
უკრაინელები ასევე ხშირად ახერხებდნენ რუსების გაოცებას ოპერატიულ და სტრატეგიულ დონეზე, როგორც, მაგალითად, ხარკოვის შეტევის დროს. დარტყმის მიტანით იმ დროს, როდესაც მოსკოვის ყურადღება სამხრეთით იყო მიპყრობილი და იმ რაიონებში, სადაც რუსული ჯარები მცირერიცხოვანი იყო, მათ შეძლეს თვეში 12000 კვადრატულ კილომეტრზე მეტის დაბრუნება.
თუმცა, მიუხედავად იმისა, რომ უკრაინელები სწრაფად ითვისებენ 230 ახალ და განახლებულ დასავლურ ტანკს და 1,550 ჯავშანმანქანას, მათ მაინც არ აქვთ სათანადო საჰაერო თავდაცვა ნებისმიერი მსხვილი შეტევითი ოპერაციისთვის. დასავლელი ექსპერტები ასევე არ არიან დარწმუნებული, შეძლებენ თუ არა უმაღლესი მეთაურები ახალ სისტემებთან ადაპტაციას, ისევე კარგად, როგორც ეს მათ მიერ მართულმა ჯარისკაცებმა შეძლეს.
“თუმცა, კიევს არ აქვს რეალური არჩევანი, გარდა იმისა, რომ გაზაფხულისა და ზაფხულში მსხვილი კონტრშეტევა წამოიწყოს. მისი ლიდერები სულ უფრო აქცევენ საკუთარ თავს ჩარჩოებში. პრეზიდენტი ზელენსკი მოხერხებულად მართავს დასავლეთ, მაგრამ მისი მხარდაჭერის შესანარჩუნებლად მან უნდა აჩვენოს ის, რასაც ვაშინგტონელი ინსაიდერები საკმაოდ უგემოვნოდ “ინვესტიციების დაბრუნებას“ უწოდებენ – თქვა გალეოტიმ.
ზელენსკიმ ასევე უნდა დააბალანსოს შიდა პოლიტიკა. ქორებს, როგორიც არის მაგალითად კირილ ბუდანოვი, უკრაინის სამხედრო დაზვერვის უფროსი, არ სურთ მოსკოვთან მოლაპარაკებების გაგონებაც კი, თუმცა ზოგიერთი მთავრობაში ფიქრობს, რომ მათთვის ახლა ზუსტად შესაფერისი დროა.
დასავლეთის ქვეყნებსაც აქვთ თავისი შეზღუდვები. გარდა სირთულეებისა, მათ შორის პოლიტიკურის, ახალი თანამედროვე იარაღის სისტემების (ავიაგამანადგურებელი F-16 ან შორ მანძილზე მოქმედი რაკეტები ATACMS) მიწოდებასთან დაკავშირებით, მწვავეა საბრძოლო მასალის ნაკლებობის პრობლემა.
ამჟამად, უკრაინელები ერთ თვეში უფრო მეტ 155 მმ-იან ჭურვებს ხარჯავენ, ვიდრე შეერთებული შტატები აწარმოებს წელიწადში, ამბობს გალეოტი. დასავლეთი ინვესტიციას ახორციელებს ახალ საწარმოო ობიექტებში, მაგრამ ამას დრო სჭირდება.
მოსკოვმა ეს იცის და თავდაცვისთვის ემზადება.
ბრიტანეთის თავდაცვის სამინისტროს მიერ დადასტურებული უკრაინული შეფასებით, შედეგად რუს სამხედროების შორის მსხვერპლის რაოდენობა თითქმის მესამედით შემცირდა. სულ უფრო მეტი თხრილები და სიმაგრეები ჩანს სატელიტურ ფოტოებზე, განსაკუთრებით სამხრეთით უკრაინის შეტევის სავარაუდო ხაზების გასწვრივ.
თუმცა, რუსეთსაც აქვს პრობლემები, აღნიშნავს ავტორი. რუსებს ასევე აკლიათ საბრძოლო მასალა და ზუსტი მართვადი რაკეტები.
„უფრო მეტიც, პუტინს სურს წარმატება, მაგრამ რაც უფრო აგრესიულია რუსული ოპერაციები, მით მეტ დანაკარგს განიცდიან რუსული ჯარები და მით უფრო მალე დადგება ის კვლავ რთული არჩევანის წინაშე – როგორ შეავსოს ჯარების ნაკლებობა“, წერს გალეოტი.
დანაკარგების ასანაზღაურებლად ან მობილიზაციის ახალი ტალღა იქნება საჭირო, ან წვევამდელების გაგზავნა. ორივე ვარიანტი არაპოპულარული იქნება და პუტინი ჩქარობს ასეთი გადაწყვეტილებების მიღებას, განსაკუთრებით სექტემბრის რეგიონულ არჩევნებამდე.
„ამგვარად, მაშინ, როცა ზელენსკის კონტროლის მიღმა არსებული ძალები უბიძგებენ კიევს თავდასხმისკენ, მოსკოვი უხალისოდ ემზადება თავდაცვისთვის, ეყრდნობა მხოლოდ უკრაინის წინააღმდეგობის ნების და მის დასაფინანსებლად დასავლეთის სურვილის დაძლევის იმედს. ეს პრაქტიკულად ერთადერთი სტრატეგიაა, რომელიც პუტინს შეუძლია მიიღოს“–წერს გალეოტი.(
ავტორი ასევე აღნიშნავს, რომ რუსეთის საერთაშორისო როლი იკლებს, მიუხედავად რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს საბრძოლო სულისკვეთების განცხადებებისა.
მოსკოვი თავს არიდებს ნატოს წინააღმდეგ პირდაპირ პროვოკაციებს, მაგალითად, უკრაინაში იარაღის მიწოდების დასავლურ მარშრუტებზე დარტყმებისგან და ბლოკის საზღვრებთან ფრენებისგან თავის შეკავებით.
„ისეთ ქვეყნებსაც კი, რომლებსაც მოსკოვი ოდესღაც მეორეხარისხოვან ძალებად თვლიდა, ახლა უფლება აქვთ ვეტო დააყენონ რუსული პოლიტიკის ზოგიერთ ასპექტს, ან მინიმუმ აქვთ შესაძლებლობა მოითხოვონ მაღალი ფასი მათი დახმარებისთვის“, – იხსენებს გალეოტი და მაგალითებად ასახელებს თურქეთსა და ირანს. ახლა ისინი სულ უფრო აქტიურობენ რეგიონებში, რომლებსაც მოსკოვი ოდესღაც თავის საკუთრებად თვლიდა.
“რაც უფრო დიდხანს გაგრძელდება ომი და რაც მეტი ზიანი მიადგება რუსეთის ეკონომიკას, მით უფრო ძლიერდება ჩინეთი, მიუხედავად კომუნიკეებისა, რომლებსაც რუსეთში პრეზიდენტ სი–ს მარტში ვიზიტის დროს მოეწერა ხელი, პეკინი კვლავ არ აძლევს რუსეთს იარაღს, საბრძოლო მასალებს ან თუნდაც უსიტყვო პოლიტიკურ მხარდამჭერას, რომლის მიღებას პუტინი ისურვებდა“, – აღნიშნავს ავტორი.
მიუხედავად იმისა, რომ ორივე მხარეს აქვს მნიშვნელოვანი ტაქტიკური თავისუფლება, ისინი სტრატეგიულად შეზღუდულნი არიან., „უკრაინამ უნდა განახორციელოს დიდი შეტევა; რუსეთი კი უნდა ეცადოს მათ გამარჯვება ვერ მოიპოვონ.“- ასკვნის ავტორი.